Tác Giả:
Tiết Hóa chiều cuối năm, cả lớp 8A3 được một trận cười bể bụng.Thầy Long đọc điểm kiểm tra tuần trước. Theo thói quen, thầy đọc từ điểm thấp tới điểm cao và thỉnh thoảng dừng lại để góp ý cho một trò nào đó. Tới điểm tám, thầy bắt đầu gọi:
- Hà Văn Tiến!
Thằng Tiến khờ xoa mái tóc húi cua, cười khoái chí. Nó liếc quanh và gặp nhiều cái nhìn thán phục của bạn bè. Chợt, nụ cười của nó tắt đi khi thấy thầy Long giơ cao bài kiểm tra của nó cho cả lớp coi rồi nói:
- Các trò chú ý nghe đây nè! Thầy đọc nguyên văn bài làm của trò Tiến. Tính chất giống nhau của muối và đường kết tinh là: cùng dạng tinh thể, cùng màu trắng, cùng tan trong nước. Trúng không các trò? Phải rồi, rất trúng! Các trò nghe tiếp: Tính chất khác nhau là: Đường có vị ngọt, muối có vị mặn, và đường... mắc tiền hơn muối! Thầy đọc lại nè: Đường-Mắc-Tiền-Hơn-Muối!
Cả lớp cười ồ lên. Nhất là lúc thầy gằn từng tiếng một của câu "Đường mắc tiền hơn muối".
- Ối trời cao đất thấp ơi! Đường mắc tiền hơn muối! Một phát hiện động trời! Ơ rê ka! Ơ rê ka!
- Phát hiện có tầm cỡ vũ chụ! Dám được ghi vô đáp án sách bài giải môn Hóa năm tới lắm à nghen!
Thằng Tiến đỏ bừng mặt. Phải chi nó có 72 phép thần thông như Tề Thiên, chắc nó độn thổ liền.
Thầy Long nghiêm nét mặt:
- Lẽ ra thầy đã cho trò Tiến điểm không vì tội vô lễ. Nhưng thầy nghĩ không lẽ trò lại dám làm chuyện tày trời đó? Vậy trò hãy nói đi. Tại sao trò lại viết cái câu kỳ cục kia vô bài làm? Trò có nói thiệt, thầy mới tha cho!
Đang đỏ ửng, cái bản mặt bánh bao của Tiến khờ đổi qua xanh lét. Nó đứng dậy khoanh tay trước ngực, nói như muốn khóc:
- Dạ thưa thầy, em đâu có dám hỗn với thầy. Tại... bị... dạ tạ... tại... nhà em bán cà phê, má em thường sai em đi mua đường rồi em nhớ tới ba cái vụ giá cả...
Không ngờ câu đáp của Tiến khờ lại khiến thầy Long phì cười. Chỉ chờ có thế, cả lớp cười theo và... góp ý:
- Nó nói thiệt đó thầy ơi! Em thấy nó đi chợ mua đồ cho má nó bán cà phê hoài.
- Thầy tha cho Tiến khờ đi thầy... Nó khờ mà thầy...
Thằng Tiến là đứa duy nhất không cười được. Nó mếu máo:
- Xin thầy tha tội cho em...
Nét mặt thầy Long dịu lại. Thầy nói:
- Thôi được, thầy tin lời trò Tiến. Nhưng trò phải nhớ từ nay về sau không được đưa chuyện đời sống vô bài kiểm tra nữa. Trò nhớ chưa?
Thằng Tiến mừng quá, vội lau nước mắt rồi lên nhận bài kiểm tra của mình.
Cuối tiết, thầy Long chúc cả lớp 8A3 những ngày nghỉ Tết vui vẻ nhưng không quên làm đầy đủ mười bài tập thầy tặng làm... quà! Thầy vừa dứt lời thì thằng Khánh, lớp phó học tập đứng lên. Nó thay mặt cả lớp cảm ơn lời chúc của thầy và hứa sẽ làm đầy đủ các bài tập. Cả lớp vỗ tay.
Nhưng Khánh vẫn không ngồi xuống. Nó ngập ngừng một chút rồi nói tiếp:
- Thưa thầy, bạn Tiến đã nói không đúng nguyên nhân khiến bạn ấy viết câu "đường mắc tiền hơn muối" ạ.
Thầy Long ngạc nhiên:
- Lại còn chuyện gì nữa đây?
- Thưa thầy, sự thật là trong lúc làm bài kiểm tra, bạn Tiến đã hỏi em phần tính chất khác nhau của đường và muối. Em đang làm bài nên chỉ nhắc ngắn gọn: Vị ! Bạn Tiến làm xong lại hỏi nữa. Em bực mình nói: Đường mắc hơn muối! Không ngờ bạn ấy lại viết vô bài làm...
Thầy Long trố mắt nhìn Khánh rồi nhìn Tiến:
- Trò Khánh nói có trúng không hả trò Tiến?
Tiến đứng lên, lí nhí đáp:
- Dạ thưa thầy... đ... đúng... ạ...
- Vậy có nghĩa là trò đã bịa chuyện, trò đã lừa dối thầy phải không?
- Dạ thưa thầy...
Tiến khờ mếu máo.
Thằng Khánh nói thay bạn:
- Thưa thầy, em xin có ý kiến tiếp. Trước hết, em xin thầy phạt em về hai tội. Tội nhắc bạn khi làm bài kiểm tra và tội nhắc đùa làm hại bạn. Phần bạn Tiến, em đề nghị thầy trừ điểm phần "tính chất khác nhau" nhưng tha cho bạn ấy tội nói dối thầy vì bạn ấy làm như vậy để bảo vệ em!
Cả lớp ồn lên một chút rồi trở lại im lặng. Không đứa nào dám có ý kiến vì coi bộ vụ việc đã trở thành nghiêm trọng! Thầy Long gật gật gù gù trong khi nghe thằng Khánh nói. Nhưng thầy còn trầm ngâm một lát mới nói với cả lớp:
- Các trò nghe đây. Thầy quyết định trừ trò Tiến một điểm. Tha trò Tiến tội nói dối. Thầy tha luôn cho trò Khánh về hai tội của trò ấy. Lý do: cả hai tuy có lỗi nhưng đều có hành động tốt đáng biểu dương sau khi nhận lỗi. Các trò có đồng ý không nè?
Tới lúc này cả lớp mới nhao nhao lên:
- Hoan hô thầy! Thầy là Bao Công thời nay!
- Tiến khờ ơi! Lần sau mầy bớt khờ đi nghe chưa!
- Thằng Khánh dũng cảm lắm. Mầy dám tự thú trước bình minh. Khá lắm!
Thầy Long kết thúc buổi học:
- Thôi, chúng ta bỏ qua vụ đó. Các trò về nghỉ ăn tết, nhớ ăn ít đồ ngọt nghe chưa. Một là để khỏi bị ông Tào Tháo rượt. Còn hai là chi nè?
Một đứa nào đó đáp:
- Thưa thầy, vì ĐƯỜNG MẮC TIỀN HƠN MUỐI ạ!
Cả lớp cười ngặt nghẽo trong tiếng trống tan học vừa vang rộn rã.
Nhà văn Nguyễn Thái Hải (Đồng Nai)
Xin chân thành cảm ơn anh!